Δεν είναι λίγες οι φορές εκείνες, που πολλοί ασθενείς στο ιατρείο, διστάζουν να βγάλουμε ακτινογραφίες, λέγοντάς μου πως ανησυχούν με την ακτινοβολία που θα προσλάβουν από αυτές. Δεν θα σας κουράσω με “φιλολογία”, λίγα μόνο πράγματα για να έχετε μια πραγματική εικόνα σχετικά με το θέμα.
Η αναφορά της λέξης “ακτινοβολία” φέρνει στο νου μια δυσάρεστη εικόνα για τους περισσότερους ανθρώπους (βόμβες, καρκίνος κτλ.). Γνωρίζετε όμως πως υπάρχουν και ευεργετικές χρήσεις της; Για παράδειγμα, οι ακτίνες Χ, χρησιμοποιούνται ευρέως στα ιατρικά και οδοντιατρικά επαγγέλματα για τη διάγνωση και θεραπεία μιας ευρείας ποικιλίας ασθενειών.
Όμως, πόση ακτινοβολία μπορείτε να πάρετε από μια οδοντιατρική ακτινογραφία και πόσο επιβλαβής είναι; Κατ ‘αρχάς, ας μιλήσουμε για το τι είναι η ακτινογραφία και ακτίνες Χ. Ακτίνες Χ, είναι μια ενέργεια με τη μορφή κυμάτων, πανομοιότυπη με το ορατό φως. Στην πραγματικότητα, η μόνη διαφορά ανάμεσα στο φως και τις ακτίνες X είναι ότι το φως δεν έχει αρκετή ενέργεια για να περάσει μέσα από το σώμα μας, όπως οι ακτίνες Χ. Και τα δύο(φως και ακτίνες Χ) μπορούν να μας δώσουν μια εικόνα σε ένα φιλμ. Οι φωτογραφίες (φως) δείχνουν τα αντικείμενα από την απέξω πλευρά, ενώ οι ακτινογραφίες(ακτίνες Χ) δείχνουν το εσωτερικό τους, συμπεριλαμβανομένου και του σώματός μας.
Για τη μέτρηση της ακτινοβολίας χρησιμοποιούμε τη μονάδα rem. Με την εξέλιξη της επιστήμης, οι ακτινογραφίες χρησιμοποιούν πολύ λιγότερη ακτινοβολία από ό, τι στο παρελθόν. Μια τυπική οδοντιατρική ακτινογραφία μας εκθέτει σε μόνο περίπου 2 ή 3 mrem (μιλιρεμ). Το Εθνικό Συμβούλιο για την Προστασία από την Ακτινοβολία (NCRP) λέει πως ένας μέσος άνθρωπος δέχεται περίπου 360 mrem κάθε χρόνο από πηγές του περιβάλλοντος. Αυτές προέρχονται από το εξωτερικό διάστημα, τα ραδιενεργά υλικά στη γη, και μικρές ποσότητες ραδιενεργού υλικού στις περισσότερες τροφές που καταναλώνουμε.
Για παράδειγμα, κάποιες τυπικές πηγές που μπορεί να μας εκθέσουν στην ακτινοβολία είναι οι ακόλουθες:
- ανιχνευτές καπνού (λιγότερο από 1 mrem ανά έτος)
- οι τούβλινοι τοίχοι των τσιμεντένιων σπιτιών (περίπου 10 mrem ανά έτος, λόγω των ραδιενεργών υλικών στην τοιχοποιία)
- το μαγείρεμα με φυσικό αερίο (περίπου 10 mrem ετησίως από το ραδόνιο στην προμήθεια φυσικού αερίου)
- διαβάζοντας ένα βιβλίο για 3 ώρες την ημέρα (περίπου 1 mrem ανά έτος, λόγω μικρών ποσοτήτων ραδιενεργών υλικών στο ξύλο που χρησιμοποιήθηκε για το χαρτί)
- μια πτήση με αεροπλάνο (περίπου 5 mrem για μία πτήση cross-country, λόγω του αυξημένου υψόμετρου).
- θα λάβουμε περίπου 2 mrem ετησίως από τον ύπνο δίπλα σε κάποιον! Αυτό συμβαίνει επειδή όλοι μας έχουμε πολύ μικρές ποσότητες φυσικών ραδιενεργών υλικών στο σώμα μας.
Προφανώς, δεν θα αρνηθούμε να ταξιδέψουμε με αεροπλάνο, να ζήσουμε σε ένα σπίτι από τούβλα, να διαβάσουμε βιβλία, να ζήσουμε χωρίς ανιχνευτές καπνού, ή να κοιμηθούμε με το σύζυγό μας, λόγω του μικρού ποσού της ακτινοβολίας που θα λάβουμε από αυτές τις δραστηριότητες…!
Ο οδοντίατρός μας αποκτά πολύτιμες πληροφορίες από τις ακτινογραφίες, για να μας βοηθήσει στη διατήρηση της υγείας των δοντιών μας. Κατά συνέπεια, δεν είναι προς το συμφέρον μας να αρνηθούμε οδοντιατρικές ακτινογραφίες, λόγω της πολύ μικρής ποσότητας ακτινοβολίας που λαμβάνουμε από αυτές.